Przyczyną katarakty mogą być urazy oka, praca w warunkach szkodliwych np. w hutnictwie, przebywanie przez dłuższy czas w silnym polu elektromagnetycznym, kontakt oczu z chemikaliami, stany zapalne wnętrza oka oraz choroby metaboliczne np. cukrzyca.
Ryzyko zachorowania zwiększa też palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, otyłość, nadciśnienie tętnicze i przewlekłe leczenie steroidami. Na świecie wykonuje się rocznie 20 milionów zabiegów usunięcia zaćmy.
Natomiast w Polsce przeprowadza się rocznie około 170 tysięcy takich operacji. Z szacunków wynika jednak, że osób wymagających operacji jest w Polsce blisko 700 tysięcy. Jedyne skuteczne leczenie zaćmy, to leczenie operacyjne. Im wcześniej wykona się zabieg, tym lepiej. Dojrzałą zaćmę trudniej jest usunąć, ponieważ soczewka jest wtedy twarda i nieprzeźroczysta, istnieje też ryzyko powikłań.
Metody operacyjne leczenia zaćmy są coraz bezpieczniejsze dla pacjenta, a najnowsze prawie nie dają powikłań. Generalnie zbieg usunięcia zaćmy polega na zastąpieniu własnej, zmętniałe i uszkodzonej soczewki – sztuczną. Zanim jednak to nastąpi trzeba przejść kwalifikację do zabiegu.
W czasie kwalifikacji lekarz potwierdza przede wszystkim istnienie zaćmy, opisuje jej rodzaj i stopień zaawansowania oraz ewentualne współistniejące schorzenia oczu i wady wzroku. Proponuje też określoną metodę operacji i wylicza moc soczewki, która będzie wszczepiona