Zaćma, inaczej katarakta jest jedną z najczęściej występujących chorób wzroku – ogólnie dotyczy nieprawidłowości w funkcjonowaniu i zmętnieniu soczewki oka, choć ma wiele odmian.
U osób w średnim wieku diagnozuje się zazwyczaj tzw. zaćmę starczą (cataracta senilis), spowodowaną naturalnym procesem starzenia się organizmu i zwyrodnieniem włókien soczewki.
Jednakże na jej rozwój wpływają także czynniki genetyczne i tryb życia – palenie papierosów, zła dieta, brak ochrony oczu przed słońcem oraz współistniejące schorzenia i zażywane leki. Jej pierwsze objawy są notowane praktycznie tylko przy okazji okulistycznego badania, mogą pojawiać się już po czterdziestych urodzinach. Choroba rozwija się dość długo, dlatego dopiero 10-15 lat później zauważamy pewne kłopoty z prawidłowym widzeniem.
Należy do nich przede wszystkim pogorszenie się recepcji wzrokowej: obraz staje się zamazany, widziany jakby przez mgłę. Oczy mogą być nadwrażliwe na światło, co utrudnia np. prowadzenie samochodu po zmierzchu. Obserwuje się także słabsze widzenie w jasno oświetlonych pomieszczeniach i w słońcu.
W raz z postępem choroby pojawia się też gorsza rozróżnialność barw, kolory staja się wyblakłe i pozbawione kontrastu. Co ważne, w przypadku zaćmy ostrości i jakości widzenia nie da się skorygować za pomocą okularów lub soczewek.
W zaawansowanym stadium zmiany chorobowe można zaobserwować nawet gołym okiem, kiedy to źrenice zmieniają kolor z czarnego na szarobiały.